Liever geen opvang in Duitsland

Ze hadden er goed over nagedacht. Ze zouden hun dochter Anouk eerst een paar jaar in hun Duitse woonplaats Karken naar de opvang laten gaan en dan in Posterholt naar de basisschool. Dan leerde ze in haar jonge jaren al twee talen.

Klonk niet verkeerd, vonden de ouders, de Duitse Thorsten Görtz en de Nederlandse Janneke Aslander. Maar toen Janneke haar op vijfjarige leeftijd in Posterholt op school zette, ging de gemeente Heinsberg niet akkoord. Het Schulamt liet weten geen ontheffing van de Duitse schoolplicht te verlenen van de Duitse schoolplicht te verlenen als Anouk zes jaar en dus in Duitsland leerplichtig zou worden.

Anouk was in Duitsland geboren, ging al wat jaren naar een Duitse kinderopvang en beheerste de Duitse taal. De integratie was al vergevorderd. Argumenten dat Anouk ook Nederlandse is met veel familie in Nederland, thuis Duits én Nederlands spreekt en straks in Nederland haar opleidingen wil vervolgen, waren geen zwaarwegende gronden. Dat Anouk op dat moment al een jaar in Posterholt op school zat, maakte ook geen verschil, blijkt uit de afwijzingsbrief.

Pas nadat de argumenten door een advocaat nog eens op papier waren gezet, kregen Janneke en Thorsten een maand geleden toch die begeerde ontheffing. „Je wordt er zo kwaad van”, vertelt Janneke. „Bij het ophalen van de kinderen staat het in Posterholt vol met Duitse auto’s. Al die Nederlanders die in Duitsland wonen, krijgen die ontheffing omdat de kinderen van kleins af aan in Nederland naar de opvang of de peuterspeelzaal gaan. Dan is het zó geregeld.

Maar als je je kind in deze grensregio een beetje tweetalig wil opvoeden, loop je het risico dat ze hier op school moet blijven.” Cheska Claassen uit Höngen heeft wellicht puur geluk gehad. Ze overwoog dochter Emma – die ook de Duitse en Nederlandse nationaliteit heeft - naar een Duitse kinderopvang te sturen, omdat ze zelf weer aan het werk ging in Heerlen. „We hadden hetzelfde idee als Janneke. Mooi meegenomen, die Duitse taal. Maar omdat in Duitsland de dagopvang stopt om 14.30 uur, was dat voor ons geen optie. Emma is nu net zes jaar en zit al twee jaar in Nieuwstadt op school. Ik heb al wat invulformulieren van de gemeente Selfkant en de school in Schalbruch gekregen. Ik geloof dat ze in Nieuwstadt mag blijven. Ik verwacht geen problemen.”

Bij Kindcentrum De Eik in Nieuwstadt kennen ze ook geen zaken waarbij een kind toch naar een Duitse school moest. De problemen zoals van Anouk, hebben scholen in veel andere plaatsen niet. Op Jenaplanschool de Toermalijn in Tegelen komen twee Nederlandse kinderen uit Kaldenkerken naar school. Zonder problemen. Ook basisschool de Cocon in Tegelen- Heide heeft zonder problemen één Nederlandse leerling uit Duitsland in de klas. In Vaals lijkt de situatie omgekeerd, zegt directeur Roel van den Bosch van basisschool de KleineWereld. „We hebben hier juist veel Duitsers die in Vaals wonen en hun kinderen hier naar school laten gaan. Ze moeten elk jaar bij het Duitse Schulamt een bewijs inleveren dat hun kinderen hier op school zitten. Verder herken ik de problemen niet.”

De Duitse wet is soms onverbiddelijk. Zo mocht de zesjarige Anja die in het Duitse grensplaatsje Lichtenbusch woont, niet naar de school aan de overkant van de straat, omdat die in België ligt. Ze moest verplicht naar een school in Oberforstbach, omdat ze een Duitse is en moet voldoen aan de Duitse schoolwet.