Meestberoemde Limburgse sarcofaag in Leiden
© Marcel van Hoorn
Simpelveld stelt dit weekeinde voor het eerst al zijn Romeinse vondsten ten toon. Maar de meest spectaculaire en wereldberoemde vondst is er niet bij: de rijkversierde sarcofaag van een dame. Die bevindt zich al meer dan 85 jaar in het oudheidkundig museum in Leiden. Simpelveld beschikt over een kopie.
De verhuizing van die 800 kilo wegende kopie, van het gemeentehuis naar de tentoonstellingsruimte in het dorp Bocholtz, had gisteren heel wat voeten in de aarde.
De ingehuurde verhuizer was urenlang bezig om de sarcofoog in het gebouw te krijgen waar hij vanaf morgen tot en met zondag te zien is, samen met vele andere vondsten. De voordeur van het multifunctioneel centrum was niet breed genoeg. De achteringang wel, maar daar moest de sarcofaag over een steiger heen dat voor de verhuisklus over een trap van vijf tredes was gebouwd.
Simpelveld is de vindplaats van niet alleen die wereldberoemde sarcofaag. Er is nog een tweede gevonden. De wereldberoemde askist werd door een mijnwerker in 1930 tijdens het verbouwen van zijn huis gevonden. Hij verkocht zijn vondst aan het oudheidkundig museum van Leiden voor een aardig bedrag. Daardoor hoefde hij niet meer naar de mijn terug. In 2006 stuitte een boer tijdens het ploegen in het Simpelveldse dorp Bocholtz op de askist van een man. Hij is niet zo rijkelijk versierd als die van zijn vrouwelijke tijdgenoot. Bij de sarcofaag werden maar liefst 52 waardevolle bijgiften gevonden. Deze askist stond een aantal jaren in het Thermenmuseum in Heerlen, maar is inmiddels weer terug.
Hieronder een paar alinea’s uit verhalen over de sarcofagen.
11 december 1930:
Romeinse sarcofaag opgegraven te Simpelveld
Reeds voor eenige weken terug werden aan de Stampstraat alhier bij het uitgraven der fundamenten van een nieuw te bouwen huis eenige zeer oude graven blootgelegd. Vrijdag kwam echter een zeer waardevol graf aan het licht, hetwelk nog volkomen gaaf is en inwendig buitengewoon versierd. Tevens bevatte het een kistje met schitterende sieraden, waaronder een paarlen collier, gouden ringen en nog andere zeer waardevolle voorwerpen. Volgens een deskundige, die ook aanwezig was, zou dit graf reeds zeer oud zijn, en wel minstens van 200 jaar vóór Christus geboorte*, en de geheele vondst van zeer groote waarde
Uit: De Nieuwe Koerier, 15 december 1930.
De krant of de deskundige vergiste zich. De kist werd uiteindelijk gedateerd op 170 jaar na Christus.
27 november 2015:
De Simpelveldse mijnwerker A. Wiertz deed op 11 december 1930 een ontdekking die de archeologische wereld op zijn grondvesten deed schudden. Bij graafwerk in de tuin van zijn huis stuitte hij op een zandstenen kist, gevuld met prachtige ringen, kettingen en een zilveren spiegel. De kist zou de geschiedenis ingaan als de sarcofaag van Dame van Simpelveld.Wiertz verkocht de opgegraven doodskist aan het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden en kreeg daar het toen enorme bedrag van 8500 gulden voor. Hij hoefde niet meer naar de mijnen en kon zijn droomhuisje bouwen. Het loodzware zandstenen gevaarte ziet er aan de buitenkant onooglijk uit, maar het is wereldberoemd door zijn binnenkant: dit is de enige grafkist uit de hele Romeinse wereld die van binnen zo weelderig is gebeeldhouwd. De Dame van Simpelveld moet ongeveer 170 na voor Christus zijn gestorven. In de sarcofaag is ze zelf afgebeeld, liggend op een sofa, en ook haar landhuis en een deel van haar meubilair en serviesgoed.
Uit: De Limburger/Limburgs Dagblad
13 april 2006:
Askist man van Bocholtz weer thuis
De Rijksdienst voor Oudheidkundig Bodemondezoek heeft een nieuwtje. Het is heel goed mogelijk dat de Man van Bocholtz de Dame van Simpelveld heeft gekend. De villa Vlengendaa, waar onze Mand van Bocholtz heeft gewoond, lag immers niet zo ver a van het woonhuis van de in de sarcofaag van Simpelveld begraven vlouw. En de datering van beide graven wijst erop dat de ‘hoofdrolspelers’in de zelfde tijd hebben geleefd. …… In en rond de grafkist werden 52 zogehetn bijgiften gevonden. Bijna dertig glazen voorwerpen, 17 bronzen, 6 ijzeren en 1 van zilver… Onderzoeken bevestigen een aantal eerdere vermoedens. De Man van Bocholtz was tussen de 20 en 34 jaar toen hij stierf. Hij is waarschijnlijk en mogelijk zelfs eigenaar geweest van de iets verderop gelegen villa Vlengendaal, en de man leefde naar mediterrane ideeën en gewoonten. De gevonden voorwerpen tonen aan dat het geen doorsnee burger was, maar iemand met kennis van typisch Romeinse gebruiken….