'Moslims in Nederland leven in angst'

Afgelopen nacht openden meerdere schutters het vuur, vlak na het avondgebed in een moskee in Quebec. Daarop besloot een viertal Nederlandse moskeeën met onmiddellijke ingang de deuren te sluiten tijdens het gebed. 'Wij voelen ons genoodzaakt om onze moskeeën in Nederland tijdens het gebed te sluiten. De moskee is een open gebouw dat een ieder op elk moment van de dag kan betreden en waar diegene zijn/haar rust moet kunnen vinden', lieten ze weten in een gezamenlijke verklaring. Abdelhamid Taheri van de As-Soennoah moskee in Den Haag licht toe. ,,De aanslag past in een samenleving waarin steeds meer islamfobie is. Zo was er vorig jaar nog een aanslag op een moskee in Enschede en met de jaarwisseling op een islamitische school in Amsterdam. Het is niet langer de vraag of de volgende aan de beurt is, maar wanneer." Het sluiten van de deuren is zodoende een preventieve maatregel, uit angst voor een nieuwe Nederlandse aanslag. VerschrikkelijkIslamoloog en directeur van het Fahm Instituut Anne Dijk herkent zich wel in die angst. De Utrechtse moslima voelt zich ook al een tijdje wat minder veilig wanneer ze over straat gaat. ,,Zo'n aanslag als dit bevestigt waar iedereen bang voor was", vertelt ze. ,,Het is gewoon verschrikkelijk om te zien."Hoewel Dijk ook de invloed ziet van het door Trump opgelegde inreisverbod, heeft ze de indruk dat we in Nederland al veel verder zijn dan dat. ,,Toch valt het me op dat er nu zoveel aandacht is voor dingen die verder weg gebeuren, terwijl mensen tijdens een debat in De Balie in Amsterdam vorige week wel een paar stappen verder gingen. Daar was sprake van 'openlijk filosoferen over deportatie van moslims uit Europa' en hoe dit 'juridisch 'recht te breien valt'. Trump heeft het in Amerika nu nog maar over tegenhouden. In Nederland is de radicalisering al veel langer aan de gang en lijken we er bijna immuun voor geworden."StoplichtVolgens Dijk beheerst angst het leven van veel Nederlandse moslims. ,,Ik ken er veel die gewoon een goede baan hebben en die goed meedoen aan de maatschappij. Zij denken na bij elke stap die ze zetten. En sinds ik zelf een kind heb, kijk ik ook eerst drie keer om me heen voordat ik oversteek. Bij een stoplicht ga ik voortaan ook achter de paal staan, om te voorkomen dat een auto zomaar ineens kan uitwijken."Als het aan de Raad van Marokkaanse Moskeeën Nederland (RMMN) ligt, wordt het dan ook tijd voor maatregelen. Woordvoerder Said Bouharrou laat weten: ,,Wij maken ons ernstige zorgen over de veiligheid van moskeeën in Nederland en wij roepen de moskeeën op meer waakzaam te zijn richting de verkiezingen. Meer preventieve veiligheidsmaatregelen zijn de aankomende maanden gewenst". Het sluiten van de deuren tijdens het gebed is daar een voorbeeld van.Rondje door de wijkVolgens Bouharrou valt er de komende maanden nog meer te verwachten. Hij vertelt: ,,Komende maand presenteren we samen met de Nationaal Coördinator voor Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) een convenant. Gemeentebesturen gaan samen met moskeebesturen inventariseren hoe het met de veiligheid gesteld is. Op basis daarvan komen we met tips en maatregelen, zoals meer camerabeveiliging en rondjes door de wijk."De NCTV laat weten dat van een directe dreiging nog geen sprake is. Een woordvoerder meldt: ,,Politie en gemeenten onderhouden intensief contact met moskeeën om de situatie lokaal te monitoren. Onlangs heeft de NCTV hier nog extra aandacht voor gevraagd bij gemeenten. Op dit moment adviseert de NCTV geen extra algemene veiligheidsmaatregelen." Indien nodig kunnen er volgens de NCTV wel lokaal maatregelen getroffen worden, mocht dat nodig zijn. Zij ziet daar nu echter nog geen reden toe.OverhaastEdwin Bakker, als hoogleraar terrorismestudies verbonden aan de Universiteit van Leiden, raadt bovendien aan voorzichtig te zijn met overhaaste conclusies na het voorval in Quebec. ,,Is dit überhaupt terrorisme?", vraagt hij zich af. ,,Het kan ook een afrekening zijn of een interne vete. Totdat daar meer over bekend is, is voorzichtigheid geboden."Wat het motief ook is, volgens Bakker maakt het moslims hoe dan ook dubbel kwetsbaar. ,,Van welke kant het ook komt, het zorgt wel voor angst. Moslims voelen zich doelwit. Het toont nog maar eens aan hoe belangrijk het is om in gesprek te blijven met elkaar. Door openheid en vertrouwen kun je voorkomen dat je op het laatste moment in moet grijpen. Het is niet alleen aan de AIVD en de politie om hier iets aan te doen, maar ook aan de moskeeën zelf. Dat begint al met het melden van spanningen."Dijk hoopt vooral dat de verkiezingen van maart verandering brengen in de huidige situatie. ,,Maar ik vrees dat het tegengeluid in de politiek daar momenteel te versplinterd voor is", zegt ze. ,,We staan aan het begin van een moeilijke periode, die lijkt op een copy-paste van de jaren '30. Ik ben bang dat er een climax nodig is voordat we wakker worden geschud. Terrorisme is breed en ook niet selectief. Ik denk dat het alleen maar meer zal worden."