Omdat niet iedereen een kenner is: Tour kijken voor dummies
Het peloton tijdens de afgelopen Tour de France — © ANP
Morgen begint de Tour de France. Omdat niet iedereen een kenner is, een uitleg voor beginnende liefhebbers.
Als je samenleeft met een wielerfan, dan weet je al hoe de woonkamer er de komende weken uit gaat zien: op tv zwetende mannen die zich per racefiets door Frankrijk begeven, en op de bank iemand die daar de hele dag naar ligt te kijken. Al fluiten de vogels buiten de zonnige dagen aan elkaar, wielerfanaten liggen de komende weken binnen op de bank. Liefst met de gordijnen dicht.Wat maakt deze ogenschijnlijk simpele sport (wie het eerst over de finish komt, wint) zo boeiend? Waarom kunnen mensen er eindeloos naar kijken en er misschien nog wel langer over lullen? Aan de vooravond van de Tour proberen we iets van het mysterie te ontrafelen door vijf voor de hand liggende vragen te beantwoorden. Het zijn antwoorden die voor de kenner gesneden koek zijn, maar die de beginneling misschien net dat ene zetje kunnen geven om een heuse liefhebber te worden. We heten je alvast welkom bij de club.
1. Waarom fietsen ze zo nerveus dicht op elkaar?Wielrenners zijn net stokstaartaapjes op een frisse dag in een Noord-Europese dierentuin: ze kruipen lekker dicht op elkaar. Uiteraard doen ze dit niet omdat ze het koud hebben. Maar waarom dan wel? Je zou zeggen dat zo dicht op elkaar fietsen vragen om valpartijen is.Luchtweerstand is het magische woord in het wielrennen. In feite draait alles in die sport om luchtweerstand. Als je vlak achter iemand gaat rijden, fiets je nou eenmaal veel makkelijker. Bergop is het een iets ander verhaal, maar over het algemeen is degene die op kop van een groep rijdt zich aan het opofferen. Hij verspilt meer energie dan de renners die in zijn kielzog rijden. In kopgroepjes kun je dit opofferingswerk keurig verdelen, maar een peloton is daarvoor te groot. Daar dient iemand - een knecht - het kopwerk op zich te nemen. Of meerdere knechten die elkaar afwisselen. De rest fietst daar dan braaf achteraan. En dan krijg je vanzelf een grote groep die heel dicht op elkaar fietst. En inderdaad, daar komen valpartijen van. Risico van het vak. Altijd nog beter dan gelost worden.
: Situatie waarin een renner uit het peloton ontsnapt om naar de kopgroep te rijden, maar in niemandsland blijft hangen. Geen al te snuggere actie, je kunt er meewarig het hoofd om schudden.
Een kwak geven: Een renner die naast je rijdt een stevige beuk met - bijvoorbeeld - de schouder geven. Arm of heup mag ook.
Een afspraak maken in de kopgroep om samen te werken en die afspraak vervolgens niet nakomen door zelf te demarreren. Maak je jezelf niet populair mee.
Versnellen zonder dat het eruit ziet alsof je versnelt. Beetje nonchalant aan de andere kant van de weg rijden, om er vervolgens sneaky tussenuit te muizen.
De renner die laatste staat in het klassement, draagt de spreekwoordelijke rode lantaarn. Let wel: spreekwoordelijk, er wordt niet een lampje op z'n fiets geklikt of iets dergelijks.
: Rammen op de pedalen zonder je af te vragen of het er wel een beetje sierlijk uitziet wat je doet.
Wanneer het hard waait, en de wind van opzij komt, gaan de renners schuin achter elkaar rijden om zich te verschuilen. Omdat de weg niet oneindig breed is, kunnen niet alle renners zich achter elkaar verschuilen. Veel renners rijden dan vol in de wind, moeten daardoor lossen, en voilà: het peloton is in waaiers.
2. Waar is Tom Dumoulin?De kans is groot dat je vorige maand voor de tv gesleurd bent om sporthistorie te aanschouwen. Dat iemand je dolenthousiast heeft staan uitleggen hoe geweldig het is dat Nederland weer een winnaar van een grote ronde aflevert. Hoe gezegend wij zijn met een wielrenner als Tom Dumoulin. En hoe we daar nog jaren van gaan genieten. Waarom schittert hij dan door afwezigheid in de Tour de France, de grootste wielerwedstrijd ter wereld?Dat heeft met de lengte van een seizoen en met piekmomenten te maken. Een wielerseizoen duurt grofweg van maart tot oktober, en het is onmogelijk om acht maanden lang in vorm te zijn. Een wielrenner moet dus zijn wedstrijden ruim van tevoren uitkiezen. Tom Dumoulin is een tijdrijder die zich - zeer succesvol - heeft omgebouwd tot klassementsrijder. Hij koos ervoor om de Ronde van Italië te rijden vanwege het aantal tijdritkilometers; twee keer zoveel als in de Tour, dus twee keer zoveel kans om uit te lopen op zijn belagers. Wees niet bang, volgend jaar zal Dumoulin ongetwijfeld zijn piekmoment tijdens de Tour leggen.
3. Waarom wordt er plotseling naar de Belgische tv gekeken?Het hele jaar door, bij voetbal, formule 1, schaatsen en tennis, kijken sportfanaten gewoon naar Nederlandse tv-zenders. Waarom switchen wielerliefhebbers dan ineens naar Sporza? De Tour wordt toch ook door de NOS uitgezonden?Dat klopt. En het commentaar van de Nederlanders (Herbert, Maarten en Joris) is ook prima. Ze hebben kennis van zaken en een interessant kastelenboek. Maar de Vlaamse commentatoren (Michel en José) zijn simpelweg niet te overtreffen. Dit duo weet werkelijk álles over de renners. Waar ze wonen, met wie ze slapen, hoe ze trainen en of hun moeder goed kan koken. Ze kennen hun dromen, angsten en heimelijke genoegens. En dat niet alleen, Michel en José trakteren de kijker op ontroerend mooie Vlaamse uitdrukkingen. 'Het schaap is de preut af'. 'Froome is ribbedebie'. Dat werk. Een genot om naar te luisteren.
De Vlaamse wielercommentatoren José De Cauwer en Michel Wuyts. 4. Gebruiken ze allemaal doping?Geen sport is de laatste twintig jaar zo geteisterd door doping-perikelen als het wielrennen. Je zou de indruk krijgen dat iedere grote kampioen wel een keer betrapt is. Of dat er op z'n mist een schimmig net van beschuldigingen en geruchten omheen hangt. Zitten we naar een peloton vol valsspelers te kijken? Zijn het allemaal rijdende apotheken?Zevenvoudig Tourwinnaar Lance Armstron bleek een bedrieger.Om te beginnen, er zijn wel meer sporten waar de afgelopen decennia de dopinggevallen als rijpe appelen uit de boom vielen. Denk maar aan atletiek of gewichtheffen. Alleen zijn die sporten minder groot en vooral minder populair dan wielrennen. Een olympisch kampioen kogelstoten spreekt minder tot de verbeelding dan een Tourwinnaar. Toegegeven, wielrennen is een sport die uitermate geschikt is voor doping. EPO heeft meer effect wanneer je drie weken lang elke dag 200 kilometer fietst, dan wanneer je eens per week een wedstrijdje voetbalt. Andersom kun je zeggen, belastingontduiken heeft meer zin wanneer je honderden miljoenen verdient dan wanneer je een gemiddeld wielersalaris hebt. Dat zegt verder weinig. Niet alle topvoetballers zijn belastingfraudeurs, en niet alle wielrenners zijn valsspelers. Dus om terug te komen op de vraag of ze allemaal doping gebruiken: dat weten alleen de renners zelf. Het heeft er alle schijn van dat de sport vele malen schoner is dan aan het begin van deze eeuw. Maar rotte appelen zul je altijd blijven houden.5. Waarom wint Peter Sagan de Tour niet?Als je wielrennen van een afstand volgt, krijg je de indruk dat er één man is waar die hele sport om draait. Het is Peter Sagan voor en Peter Sagan na. De charmante Slowaak is smaakmaker, gangmaker en afmaker tegelijk. Hij lijkt in staat om alles te winnen, maar waarom zien we hem dan nooit in een gele trui de Champs Élysées op fietsen?Peter Sagan is smaakmaker, gangmaker en afmaker tegelijk.Tsja. Waarom wint Usain Bolt nooit de marathon? Waarom heeft Edwin van der Sar nooit een belangrijk doelpunt gemaakt? Je kan een sport nou eenmaal niet in alle facetten domineren, dat is fysiek onmogelijk. Dus de algemene klassementen laat Sagan aan andere renners, en op alle overige terreinen fietst hij iedereen aan flarden. En vergis je niet, als hij zich er echt op zou toeleggen - anders gaat trainen en wat kilo's afvalt - kan Sagan wel degelijk meestrijden om het geel. Maar het is niet waar zijn uitgesproken kwaliteiten liggen. Als je op zo veel fronten de beste bent, waarom zou je dan meestrijden op een terrein waar je niet kan uitblinken? Sagan is bovendien in staat om een Tour te domineren zonder 'm daadwerkelijk te winnen. Let de komende weken maar op.TourspelSpeel gratis mee met het Tourspel van De Limburger en maak kans op 500 euro. Klik hier voor meer info.