André Kuipers neemt scholieren virtueel mee

Kinderen trainen voor een ‘missie’ en nemen plaats in de namaakraket, zetten een virtual reality-bril op en zijn eventjes zelf astronauten. Ze bekijken de aarde vanaf honderden kilometers hoogte. Dat geeft ze hopelijk een nieuw beeld van onze planeet, de schoonheid en de kwetsbaarheid ervan, is de gedachte erachter.

Het project heet SpaceBuzz. Het is vooral gericht op kinderen in groep 7. De initiatiefnemers hopen dat het ook in andere landen aanslaat. Kuipers zelf zal niet bij elke school langsgaan, maar hij is wel de virtuele vluchtleider en het uithangbord.

Claustrofobisch gevoel

SpaceBuzz wil bij kinderen een effect bereiken dat veel astronauten hebben beschreven: hun kijk op de aarde veranderde toen ze de planeet verlieten. Ze keken achterom en zagen een kleine, kwetsbare blauwe bal in het oneindige niets. Het overview-effect, heet dat.

Kuipers zelf had dat gevoel vlak na zijn eerste lancering, in 2004. „In het begin heb je het heel druk, je hebt nauwelijks door dat je in de ruimte bent. Maar toen we even rust hadden, keek ik naar buiten en zag ik India. Daar wonen 1 miljard mensen, die denken allemaal dat de aarde oneindig is, maar over anderhalf uur zie ik ze weer. Als je recht naar beneden kijkt, lijkt de aarde heel groot, maar hij verschrompelt als je het heelal ernaast ziet. Dat gaf me een claustrofobisch gevoel over de aarde. Als we onze planeet verknallen, kunnen we nergens anders heen. We zijn allemaal astronauten op ruimteschip aarde, dat beperkte voorraden heeft. Als het op is, is het op, en we zijn met roofbouw bezig.”

Kwetsbare planeet

Dat besef wil hij de basisscholieren ook meegeven. ,,Ik wil ze laten zien dat we een mooie en kwetsbare planeet hebben waar we zuinig op moeten zijn. Een planeet met een dunne dampkring en prachtige kleuren. Het turquoise water, de rode woestijn, de nacht als een zwartfluwelen tapijt dat goudbestikt is. Het gevoel dat je onderdeel bent van het zonnestelsel en dat de planeet onder je door trekt.’‘

Het is vrijdag zeven jaar geleden dat Kuipers voor de tweede keer de ruimte in ging. Hij verbleef ongeveer een half jaar in het internationale ruimtestation ISS. In totaal bracht hij meer dan tweehonderd dagen door in een baan rond de aarde.

Sinds zijn terugkeer op aarde is Kuipers bezig om kinderen te interesseren voor ruimtevaart en wetenschap. Zo verschijnt bij de Kinderboekenweek volgend jaar een speciaal prentenboek van zijn hand.