Rubriek Stamtäöfelke: Aan alles kumtj ’n indj
‘Water vör de koffie of vör de koeëk?’ — © Limburg in Beeld 1928
Na uitgave van het boek ‘Stamtafel Weert’ zijn er spontaan stamtafels in verschillende etablissementen ontstaan waaruit de verhalen ontspruiten, die al dan niet opgeblazen en gekleurd in de Stamtäöfelkes beschreven worden, maar altijd een basis van waarheid hebben. Deze verhalen worden opgetekend door Frits Weerts en verschijnen wekelijks in weekkrant VIA-Weert onder de naam Stamtäöfelke. Dit is aflevering 120.
Aan alles keumtj ’n indj, zégke ze. Behâlve aan ’n worst. Di-j hieët d’r twieë, és ’n Wieërter gezagdje. En niks doortj ieëwig, huuërdje dék zégke. Mer dan zieët de geistelikheid: “Des neet waor. Eur zeel blieftj ieëwig bestaon”. Ich bintj dao neet mej ins. Doeëd és doeëd en dan hejje ieëwig röst. Det liêktj mich zalig. Mer zoeë ver ésj nog neet. Ich schej (vuurluîpig?) allein mer oet mét mien stamtäöfelkes en nog neet mét aomhale. En ich hoeëp det ich uch nog lang tieëge moog kaome op e terrasje of aanne stamtaofel. Ich bin de werreldj neet oet.
Ich heb uch hóngerd-en-twîntjig kieër wat vertéldj oeëver Wieërt, de kefees, oeës schoeën dialekt en allerlejse minse. Vörâl van di-j minse zeen völ vraoge ónopgelosj inne laaj bliêve ligke. Weem waas Hoempa? Wi-j hoot de Magere Graad en woeërum? Wi-j kwoom Lies Claessen aan ziene beejnaam “Koeke Lies”?
D’r zeen ouch name woeë ’t óntstaon van bekindj és. Pappa Nörke bevuuërbieëldj. Det waas de beejnaam van meister Mertens aanne Juliaschoeël oppe Kieëntjerstraot. Dao wieës ‘ne kieër e klein wécht, woeëvan de vader e snörke haaj, mét zie vîngerke nao de meister en zagt: “Pappa nörke”. Woeëtj mej bedoelde det hae e böske haor haaj wi-j zien vader ouch oonger zien naas haaj staon. En dae schoeëne beejnaam ésse bliêve haoje. Zjuust wi-j “de Kissert” ouch ‘ne bekindje beejnaam és woeë ve van wieëte wi-jte ónstânge és.
Ouch heb ich geschrieëve oeëver de borebedoôninkskes van vreuger. Wi-j de hinne nog los oeëver d’n din lepe en dejje de vêrkes nog kosj aaje en gekwetszje appele vore. De eikes uut ’t stroeëj hale inne hinnekoeëj en vörse mêlk kosj drînke, drek vanne kow de kael in. Detter boete ‘ne möttert loog woeë ze eins inne waek of tieën daag ’t bakkes mej stoeëkdje vör de mik en de oeëftevlaaj. En nog ieërder, wi-j d’r nog gein waterleî-jing woor en dejje, wi-j beej de Roeëj Tej oppe Hej (Stamtäöfelke nummer 9), mét ’n pötgaffel ’t water vör de koffie, de koeëk en de was oet de pöt mósj hale.
Mer ouch wi-j ve vreuger métte fiets aanne hând szoeëmers doeër de mulle zând van d’n ónverhaardje wieëg móste patere. En swîntjers doeër d’n toter van dezelleje wieëg. Of doeër e kerrespoeër. En de kwizzenjaer móste stoeëke mét törf en d’n haard mét nuuëtjes veer. Daen tiêd van vreuger kunne zich nog mer e paar minse herinnere. Oeëver e jaor of tieën és d’r neme mieër dae det nog gezeen hieët. Dan és de memorie geschiedenis gewoeëre. Ich bin bli-j det ich d’r nog wat van op heb kunne schriêve. Laotj ’t eur kîndjskîndjer laeze “ter leehring ende vermaeck”. ’t Gieët uch good ammaol!