Wilders over excuses Holocaust: ‘Zeer op zijn plaats’

„Ik heb daar al in 2012 om gevraagd. Toen kon het niet. Nu blijkbaar wel”, aldus Wilders. Hij zwengelde de kwestie in 2012 politiek aan. De PVV zei toen dat de Nederlandse regering in ballingschap in Londen tijdens de Tweede Wereldoorlog wegkeek van de Jodenvervolging. Hij kreeg toen bijval van onder meer het Nederlands Auschwitz Comité.

Lees ook: Rutte maakt voor het eerst excuses voor overheidshandelen tijdens jodenvervolging

Het kabinet-Kok bood in 2000 wel excuses aan voor de „kille ontvangst” na de oorlog van Joden die de Holocaust hadden overleefd. Het toenmalige paarse kabinet stelde 680 miljoen gulden beschikbaar voor oorlogsslachtoffers, waarvan 400 miljoen voor de Joodse gemeenschap. Zondag bood Rutte de excuses alsnog aan. De Nederlandse regering is in die tijd tekortgeschoten, zo zei hij. „Toen een groep landgenoten onder een moorddadig regime apart werd gezet, buitengesloten en ontmenselijkt, zijn we tekortgeschoten. Toen het gezag een bedreiging werd, zijn onze overheidsinstanties tekortgeschoten, als hoeders van recht en veiligheid.”

PvdA-voorman Lodewijk Asscher noemt het op Twitter „Goed dat eindelijk excuses zijn aangeboden”.

‘Fantastisch’

„Fantastisch, werkelijk fantastisch gewoon.” Zo omschrijft voorzitter Jacques Grishaver van het Nederlands Auschwitz Comité de excuses door premier Mark Rutte. „We hebben er 75 jaar op moeten wachten. De premier heeft geschiedenis geschreven, hij is onze held”, zo zegt Grishaver na afloop van de jaarlijkse Nationale Holocaust Herdenking in Amsterdam. Dit jaar is het 75 jaar geleden dat naziconcentratiekamp Auschwitz werd bevrijd, op 27 januari 1945.

Het Centraal Joods Overleg, belangenbehartiger van de Joodse gemeenschap in Nederland, zegt met instemming kennis te hebben genomen van de excuses die premier Rutte zondag heeft gemaakt. „De excuses zijn laat, veel nabestaanden zijn overleden, maar helpen, na 75 jaar, het geschonden vertrouwen te herstellen”, laat de organisatie in een reactie op Twitter weten.

Dat de excuses ‘laat’ zijn, is voor Grishaver geen probleem. „Het is laat, ja, maar wees blij dat ze er nu zijn. Aan de afgelopen jaren kan je niets meer veranderen, maar die negatieve benadering, dat moeten we niet doen.” Hij noemt het „een opluchting voor met name de kleine groep overlevenden. Voor hen is het een genoegdoening.” Voor hem was het een complete verrassing. „Toen Rutte weer ging zitten, heb ik hem omhelsd en hem gezegd dat het werkelijk waar fantastisch was dat hij dat gezegd had.”

De joodse stichting CIDI, het Centrum Informatie en Documentatie Israël, spreekt van een „historische stap”.