Kabinet en KNVB: meer cameratoezicht in stadions tegen racisme

Links Georginio Wijnaldum en Frenkie de Jong, rechts Stijn Slaghekke en Lindsay Moncherry van de Twentse amateurclub Reutum. © Tubantia

Rijksoverheid en KNVB komen op korte termijn met maatregelen om racisme in het voetbal aan te pakken. Deze week leggen ze de laatste hand aan een plan, dat onder meer voorziet in meer en betere camera’s in het stadion. Ook komt er een voetbalapp, waarmee supporters anoniem melding kunnen maken van wantoestanden op de tribune.

Sander van Mersbergen

Dat leert een rondgang langs de betrokken partijen. Waarschijnlijk komt het stuk volgende week naar buiten. Vermoedelijk wordt ook werk gemaakt van een effectieve meldplicht voor voetbalsupporters met een stadionverbod. Daarnaast komt er een persoonsgerichte aanpak van daders. Ook hun leven buiten het stadion wordt onder de loep genomen: bijvoorbeeld of ze schulden of een drugsverslaving hebben.

Lees ook: De wereld achter de oerwoudgeluiden in het voetbalstadion

Katoenplukker

De maatregelen zijn opgesteld naar aanleiding van de wedstrijd tussen FC Den Bosch en Excelsior, op 17 november. Excelsior-aanvaller Ahmad Mendes Moreira zei vanaf de tribune te zijn uitgemaakt voor ‘kankeraap, kankerneger en katoenplukker’, en liep op een gegeven moment huilend over het veld. Toen hij even later scoorde, vierde hij zijn doelpunt demonstratief voor de M-side, de Bossche tribune waar de geluiden vandaan kwamen.

Het was niet het eerste racistische incident in de geschiedenis van het Nederlandse profvoetbal. Eens in de twee, drie jaar haalt een spreekkoor of scheldpartij het nieuws. Door een combinatie van factoren (live-uitzending op tv, de discussie rond zwarte piet die hevig speelde, de onhandige reactie van FC Den Bosch) groeide het incident in stadion De Vliert uit tot een nationaal pandemonium.

,,Het moment was allesbepalend’’, duidde premier Mark Rutte het gewicht van de gebeurtenissen in de Brabantse hoofdstad. In de nasleep ervan staken hij en de ministers Grapperhaus (Veiligheid en Justitie) en Bruins (Sport) de koppen bijeen met de KNVB, om racisme in het stadion een beslissende slag toe te brengen.

Niet nieuw

Veel van de maatregelen die nu genoemd worden, zijn helemaal niet zo nieuw. De meldplicht bij een stadionverbod bijvoorbeeld behoort al lang tot de juridische gereedschapskist. Er is een paar jaar geleden zelfs een app ontwikkeld waarmee supporters digitaal hun locatie aan de politie konden doorgeven. Het instrument is echter nooit breed toegepast, omdat de administratieve rompslomp te groot bevonden werd.

Datzelfde geldt voor de persoonsgerichte aanpak van daders: daar is allang een handboek voor, maar dat wordt pas in een paar steden gebruikt.

Ministeries en KNVB spraken eind november de ambitie uit deze hobbels weg te nemen, en binnen twee maanden met een concreet plan te komen. Dat is dus gelukt. Volgens een bron rond het onderzoek bestond na het gesprek tussen de ministers en de KNVB, waar ook Mendes Moreira bij was, een gevoel van grote urgentie. ,,Er is kneiterhard gewerkt’’, zegt iemand anders.

Momentum

Het besef dat het probleem veel verder reikt dan de tribunes van FC Den Bosch, leeft sterk. ,,Er is echt wel een probleem’’, zegt een woordvoerder van minister Bruins. ,,En nu is het momentum daar om het samen aan te pakken. We concentreren ons op het voetbal. Daar is racisme het meest zichtbaar, de sport is ook echt een afspiegeling van de samenleving. In andere sporten komt het niet zo aan de oppervlakte.’’

Voorafgaand aan de presentatie van het onderzoek komt de tuchtcommissie van de KNVB donderdagavond bijeen om de zaak FC Den Bosch te bespreken. Daarin wordt onder meer bekeken of de club iets te verwijten valt rond het incident met Mendes Moreira. Maandag bleek al dat FC Den Bosch een aantal supporters heeft aangewezen die de Excelsior-speler racistisch bejegend hebben. Zij kregen een voorlopig stadionverbod.

Luister hier naar de nieuwste aflevering van de Voetbalpodcast van De Limburger: