Religie, macht en erotiek
Hier staat ingevoegde content uit een social media netwerk dat cookies wil schrijven of uitlezen. U heeft hiervoor geen toestemming gegeven.
Zijn werk werd verboden, verbannen en hij werd ervoor gevangengezet. Schilder en graficus Aad de Haas (1920 Rotterdam – Schaesberg 1972), doorbrak de regels die kerk en maatschappij hem oplegden. In de tentoonstelling Aad de Haas - Verboden Kunst laten we je zien wat niemand tot nu toe mocht zien.
Aad de Haas was meester van de linoleumsnede en een van de meest belangrijke grafische kunstenaars van Nederland. Ook maakte hij indrukwekkende schilderijen in zijn geliefde, typische stijl: mysterieus en surrealistisch. In de tentoonstelling Aad de Haas – Verboden Kunst spelen de onderwerpen religie, macht en erotiek de hoofdrol. We tonen schetsen waarvan zelfs Aad de Haas bang was ze te vertonen: 'Als ze deze tekeningen ontdekken, snijden ze mijn kop er definitief af.' De tentoonstelling is te zien van 1 juni 2020 t/m 14 maart 2021.
© W. Bartels
Schilderijen, tekeningen, lino’s en schetsboeken
De omvangrijke collectie Aad de Haas van het Limburgs Museum laat de persoonlijke ontwikkeling van de kunstenaar zien. Zijn werken tonen ook de historische ontwikkelingen en veranderende mentaliteiten in ons land, en Limburg in het bijzonder. De kiem van deze collectie wordt gelegd in 1997; dan verwerft het museum een eerste deel via de familie van de kunstenaar. In 2009 wordt de collectie aangevuld met belangrijke schilderijen uit de vroege Limburgse jaren van De Haas. Een tweede verzameling grafisch werk - lino’s, tekeningen en schetsboeken - verwerft het museum in 2011. In 2016 volgt de schenking van 790 linoleumsneden. En er komen nog losse werken door aankopen en schenkingen bij. Zo groeit de collectie van het Limburgs Museum uit tot een van de omvangrijkste verzamelingen werk van Aad de Haas.
Nog nooit vertoonde schetsboeken
Ze moesten eigenlijk geheim blijven, de negen schetsboeken die de Rotterdamse kunstschilder en graficus Aad de Haas (Rotterdam 30-12-1920) aan het einde van zijn leven met rauwe seks en genadeloze lust vult. Hij vreest de reacties van de buitenwereld: “Dan hakken ze mijn kop er definitief af”. Die angst kan niet los worden gezien van de vele conflicten in zijn kunstenaarsleven.
In conflict
Dat begint in de oorlog: de nazi’s vinden zijn kunst anti-Duits en zetten hem gevangen. In 1944 vlucht hij naar Limburg, waar hij de rest van zijn leven zal blijven. In Gulpen helpt pater Gerard Mathot hem aan opdrachten. Zo mag De Haas het kerkje van Wahlwiller decoreren. Hij doet dat in zijn eigen surrealistische stijl, ‘mysterieus en doezelig’. Het levert kritiek op van mensen die vast willen houden aan het oude. Die kritiek, onder andere vanuit het bisdom in Roermond, is zo hevig dat De Haas in 1949 zijn kruiswegstaties uit het kerkje moet verwijderen. De Haas voelt zich verraden. Met de kwestie Wahlwiller vestigt De Haas nationaal zijn naam als standvastig modernist. Minder erkenning krijgt hij in Zuid-Limburg. Toch blijft hij daar met zijn gezin wonen.
De lijdensweg
De kunst van De Haas drijft op zijn geloof. Voor een monumentale opdracht voor de Ziekenhuiskapel in Heerlen combineert hij de lijdensweg van Christus met verwijzingen naar de Tweede Wereldoorlog. In de jaren zestig verschuift zijn inspiratie van geloof naar erotiek. Ook legt hij zich steeds meer toe op de lino, waarbij een uit linoleum gesneden afbeelding wordt afgedrukt op papier. De Haas wordt een van de belangrijkste Nederlandse grafische kunstenaars van de twintigste eeuw.
Erotiek
In de laatste jaren voor zijn dood (Schaesberg 21-3-1972) wordt erotiek een obsessie. Dan komen ook de negen hier geëxposeerde schetsboeken tot stand, die De Haas eigenlijk geheim wilde houden. Zijn mannelijke oerdriften worden nu voor het eerst op deze manier aan publiek getoond, de tijdgeest is blijkbaar veranderd.
100 jaar Aad de Haas
De tentoonstelling Aad de Haas – Verboden Kunst is onderdeel van het project Aad de Haas 100 jaar. Een samenwerkingsverband tussen het Limburgs Museum in Venlo, SCHUNCK Museum in Heerlen en Chabot Museum in Rotterdam ter ere van het 100 jarige jubileum van de markante, non-conformistische Limburgse kunstenaar met Rotterdamse roots: Aad de Haas.