Nederland herdenkt oorlogsdoden met twee minuten stilte
© Hollandse Hoogte / ANP
Met twee minuten stilte heeft Nederland dinsdagavond om klokslag 20.00 uur de oorlogsslachtoffers herdacht die sinds het begin van de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen.
Dat gebeurde onder meer tijdens de Nationale Herdenking op de Dam in Amsterdam, die dit keer vanwege de coronamaatregelen voor het tweede jaar op rij niet toegankelijk was voor een groot publiek.
Koning Willem-Alexander, koningin Máxima en premier Mark Rutte zijn er traditiegetrouw bij. Dit jaar liepen voor het eerst ook de voorzitter van de Eerste Kamer en de Tweede Kamer mee, zodat ook de volksvertegenwoordigers aanwezig zijn bij de herdenking. In tegenstelling tot vorig jaar, toen de Dam vrijwel leeg was, mochten dit keer wel zo’n honderd genodigden de herdenking bijwonen. Onder hen zijn vertegenwoordigers van organisaties van diverse groepen oorlogsgetroffenen en nabestaanden.
Ceremonie
Voorafgaand aan de plechtigheid bij het Nationaal Monument op de Dam was er een bijeenkomst in De Nieuwe Kerk. Schrijfster Roxanne van Iperen, bekend van de bestseller ‘t Hooge Nest, hield hier de 4 meivoordracht Stemmen uit het diepe. Op de Dam legden vervolgens de koning en koningin een krans voorafgaand aan de twee minuten stilte. De 19-jarige Amara van der Elst hield tijdens de herdenking een spoken wordvoordracht en de jaarlijkse toespraak was van André van Duin. Hij vertelde daarin onder meer over zijn vader, die in de oorlog werd opgepakt en per trein naar Duitsland werd gedeporteerd. Hij overleefde het. Maar je moest niet vragen hoe. Na het officiële programma volgde het defilé bij het monument.
Lees ook: André van Duin: vrijheid is niet vanzelfsprekend
De herdenking was te volgen bij de NOS op NPO 1. Tijdens de twee minuten stilte stond ook het openbaar vervoer stil en vlogen er geen vliegtuigen. Bij de NS was de herdenking goed verlopen, zegt een woordvoerster. Alle treinen stonden stil en ook op de stations was het stil.
Online
Op diverse plekken in het land waren herdenkingsbijeenkomsten online te volgen, zoals op de Grebbeberg, in Madurodam en op de Waalsdorpervlakte tussen Wassenaar en Den Haag. Daar werden in de oorlog verzetsstrijders en anderen door de Duitse bezetter geëxecuteerd. De herdenking daar, dit keer in de stromende regen, wordt elk jaar live uitgezonden door RTL 4.
Foto’s: Zo staat Limburg stil bij de dodenherdenking
Op het Militair Ereveld Grebbeberg in Rhenen woonden prinses Margriet en haar echtgenoot Pieter van Vollenhoven de herdenking bij, samen met hun zoon Pieter-Christiaan. In Rhenen worden alle beroepsmilitairen en dienstplichtigen die sinds 1940 waar ook ter wereld voor het koninkrijk zijn gevallen herdacht.
Ruim 5500 digitale bloemen gelegd bij oorlogsmonumenten
Ook dit jaar kunnen mensen een digitale bloem leggen bij meer dan 4000 oorlogsmonumenten. Volgens het Nationaal Comité 4 en 5 mei is dat dinsdag al ruim 5500 keer gedaan.
Op deze manier kan iedereen stilstaan bij de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog, „ook wanneer je niet in de gelegenheid bent om een monument te bezoeken”, aldus het comité. Mensen kunnen zelf bepalen bij welk monument ze een bloem willen leggen en er is keuze uit drie verschillende soorten; een rode gerbera, een witte roos of een blauwe iris. Ook is het mogelijk een persoonlijke boodschap achter te laten.