Aan getallen verslingerde oud-wiskundeleraar ontwerpt ‘stille’ Pentagon-klok; zijn vrouw zweert bij de keukenklok

Jules Ummels in zijn hobbykamer. © Jean-Pierre Geusens

Maastricht -

Geen getik aan de muur in de woonkamer van de Maastrichtse klokkenontwerper Jules Ummels. Als het aan hem ligt geeft een digitaal ontwerp met mysterieuze code de tijd aan: de pentagonklok. Zijn vrouw zweert bij de keukenklok.

Ingrid Henssen

‘Slumme Lusje’, (anagram voor Jules Ummels) zoals vrienden hem noemen, is gepensioneerd wiskundeleraar, en altijd bezig met getallen. Ummels heeft als hobby technisch puzzelen met Rubiks, en klokken ontwerpen.

Bij dat laatste gebruikt hij geen ingewikkelde mechanieken met radartjes en veertjes, maar PowerPoint. De tijd mag eeuwenoud zijn, Jules’ digitale klokken zijn hedendaags. Tierelantijnen als Romeinse getallen zijn niet aan hem besteed. Zijn uitdaging bestaat er uit een zo eenvoudig mogelijk en hip design te maken.

Gft-bak

„Het begon allemaal met een gft-bak”, memoreert de hobby-ingenieur. „Daar staan twee achten op waar je je huisnummer op kunt inkleuren.” De streepjes van die achten brengen hem op het idee deze als tijdsaanduiding te gebruiken.

Hij bedenkt een ingenieus verspringend systeem en haalt er in 2003 het tv-programma Kopspijkers mee. Jack Spijkerman vindt de totaal andere manier van klokkijken best ingewikkeld. Ummels vraagt patent op de constructie aan, maar dat wordt afgewezen.

Pentagonklok

Het weerhoudt hem niet door te gaan met uitvinden. Een vijfhoekige Pentagon-klok is zijn nieuwste creatie. Het is een verwijzing naar het geometrische en efficiënt ontworpen kantoorgebouw bij Washington. Het prototype werkt met lampjes op de vijf hoekpunten. Een nadeel is dat de lampjes ‘s nachts fel schijnen.

Het nieuwste model, met strepen aan de zijkanten, kent een eenvoudig doch geniaal principe. Ummels verdeelt een etmaal in vier periodes van elk zes uur en geeft ieder tijdsblok een eigen kleur. Vervolgens voegt de ‘Willie Wortel’ aan die kleuren een streepje toe. Géén streepjes, (alleen een kleur) betekent 0-6-12 of 18 uur. Het eerste lijntje is (afhankelijk van de kleur) dan 1, 7, 13 of 19 uur. Het tweede balkje staat voor 2, 8, etc. uur. De minutenaanduiding doet de rest. Volgt u het nog?

Keukenklok

Een model van zijn ‘5-UM’ ontwerp hangt in zijn kantoor. Niemand, behalve zijn vrouw, heeft de veelhoek gezien. Zij vindt het wel leuk dat haar echtgenoot zo in zijn hobby opgaat, maar kijkt, als ze wil weten hoe laat het is, gewoon op de keukenklok.

Grote productieaantallen heeft de wiskunde-man niet voor ogen. Hij hoopt dat een museum als Bonnefanten Maastricht of Discovery Museum Kerkrade de klok in de hal willen tonen. „Dat is dé plek waar mensen kunnen zien dat een ronde vorm opeens vijf hoeken heeft.”