Healix in Maastricht helpt oceanen te herstellen door afgedankte visnetten te recyclen

Afgedankte visnetten- en touwen zijn niet alleen een bedreiging voor de scheepvaart, maar ook voor het maritieme leven. De ‘spookuitrusting’, zoals ze wordt genoemd, maakt ten minste 10 procent uit van al het zwerfvuil op zee. „Dat betekent dat er jaarlijks tussen de 500.000 en 1 miljoen ton vistuig in de oceaan achterblijft”, zegt Marcel Alberts.

Begonnen bij DSM Dyneema en later als directeur van vezelproducent FibrXL was hij zich al snel bewust van het afvalprobleem en de noodzakelijke verandering. Wat te doen met dat ‘spooktuig’? „Ik heb in januari vorig jaar een hackathon georganiseerd onder de naam Project Healix. En na afloop van de ontmoeting met industriepartners was ik zo enthousiast, dat ik besloot om meteen actie te ondernemen.”

Lees ook: ‘Volgende generaties zullen niet langer gebukt gaan onder plastic’

Van idee tot productiestart in net iets meer dan twaalf maanden. Alberts stampte als start-up in recordtempo een recyclingfabriek uit de grond in de Maastrichtse Beatrixhaven. Een investering van tien miljoen euro. „Dit was natuurlijk niet mogelijk zonder eigen inbreng en de steun van RVO Nederland, Liof, een durfkapitalist en een extra inspanning van ABN AMRO.”

Granulaat

Bij de productiestart telt Healix zeventien medewerkers. „Onze ambitie is het om netten en touwen uit de visserij en landbouw om te zetten in 6000 ton hoogwaardig kunststofgranulaat. In dit opstartjaar, met mogelijk nog wat technische haperingen, hopen we toch op minimaal de helft.” De korrels gaan naar producenten die er bijvoorbeeld nieuwe garens, netten, big bags en geotextiel van maken.

Zowel aan leveranciers als klanten is er volgens Marcel Alberts geen gebrek. „Het helpt dat de overheid vissers nu beloont om hun afgedankte netten en touwen terug aan wal te nemen”, zegt Frans Timmermans, de Eurocommissaris voor de Green Deal die de openingshandeling verricht. „Vissers hadden voorheen de neiging om de oude of kapotte netten in zee te dumpen. Gelukkig zien we ook daar meer bewustwording. Zo’n bedrijf als Healix is een belangrijke schakel in het ecosysteem dat bijdraagt aan een schoner milieu en een kringloopwereld.”

Routekaart

Qua circulariteit van grondstoffen lopen Nederland en Vlaanderen volgens Timmermans voorop. „Het is een stipje op de routekaart naar een klimaatneutraal continent. We moeten uiteraard veel meer doen. Europa wil bijvoorbeeld fabrikanten dwingen en wettelijk verplichten om hun producten reparabel en recyclebaar te maken. We moeten af van het wegwerpidee en altijd weer iets nieuws kopen.”

„Verder”, zo betoogt de vicevoorzitter van de Europese Commissie, „moeten we ervoor zorgen dat het verschil in prijs tussen een volledig nieuwe en een gerecyclede grondstof kleiner wordt. Ook willen we dat er per product wordt aangegeven hoeveel kringloopmateriaal erin zit, zodat de consument een milieubewuste keuze kan maken.”

„Langzamerhand worden we allemaal klimaatgekkies”, merkt Frans Timmermans op. Marcel Alberts lacht. De fabriek in Maastricht is slechts een beginnetje. Hij heeft al expansieplannen richting visserijland Noorwegen en Frankrijk, waar een zwaar accent ligt op de agrarische sector.

„De grootste bedreiging voor onze planeet is de overtuiging dat iemand anders haar zal redden”, herhaalt Marcel Alberts een uitspraak van poolreiziger en milieuactivist Robert Swan. Zijn credo daarom: ‘Stop met praten, begin met doen.’