Toparchitecte Francine Houben zou Maastricht Aachen Airport graag transformeren tot Airpark

In München, Londen, Oslo, Taipei en Californië veranderden oude vliegvelden in evenemententerreinen, natuurparken, speelparadijzen en nog veel meer. Dichterbij, in Soesterberg, is gekozen voor natuur, recreatie en woningbouw. Francine Houben, de voornaamste spreker op een symposium van de Alliantie tegen uitbreiding van Maastricht Aachen Airport, had aan inspiratie geen gebrek.

De vermaarde architecte en haar 130 medewerkers tellende bureau Mecanoo kon dankzij crowdfunding door de Alliantie worden ingehuurd, hoewel ook meespeelde dat zij in Zuid-Limburg opgroeide en daar nog iets mee heeft. Houben verkende samen met landschapsarchitecte Anne Marie van der Weide de mogelijkheden van herontwikkeling van het vliegveld in Beek: een levendige campus, start-ups, natuur, evenementen, recreatie, woningbouw en nieuwe groenverbindingen. De toren en enkele gebouwen zouden worden behouden.

Varianten

Herontwikkeling is één van de vier varianten waaruit Provinciale Staten op 3 juni een keuze moeten maken. De presentatie was dan ook bedoeld voor de provinciale politiek. In een maatschappelijke kosten- en batenanalyse kwam herontwikkeling weliswaar in brede zin als ‘beste voor Limburg’ naar voren, maar twee andere varianten liggen sinds vorige week nadrukkelijk op tafel.

Lees ook: Staten verdeeld over toekomst vliegveld Beek: minste enthousiasme voor sluiting en maximale groei

Francine Houben constateerde dat er rondom Beek op een uur rijden nog zeven luchthavens liggen. „Wordt het geen tijd dit oude oorlogsvliegveld te vervangen door een bestemming die meer in lijn is met de nieuwe economie, de nieuwe tijdgeest, nieuwe mobiliteit en nieuwe recreatie?”

Het gaat bij MAA steeds bijna alleen over geluid, constateerde de architecte. „Dat beperkt de mogelijkheden. Dit vliegveld is in de oorlog aangelegd. Op veel plaatsen zijn dergelijke luchthavens gesloten en vervangen door iets heel anders. Kijk eens met een meer duurzame en ruimtelijke blik.”

Verandering

We zitten economisch midden in een nieuwe periode van verandering, vervolgde Houben. Natuur en recreatie zijn kernwaarden van Zuid-Limburg. Mecanoo, dat onlangs een ontwerp maakte voor Nationaal Park het Nieuwe Land (Flevoland), zou daarom van deze airport ‘Het Airpark’ willen maken. „Het is maar een naam. Wat je wil, is een samenspel tussen nieuwe economie en het landschap. Denk niet alleen aan toerisme, maar ook aan landschappelijke waarden die veel meer dan nu vestigingsfactor kunnen worden: je werft er personeel mee.”

Lees ook: Conclusie onderzoekers: sluiting Maastricht Aachen Airport beste optie voor Limburg

Het Zuid-Limburgse landschap is van nationaal belang, net als de Wadden, onze duinen en een stukje Veluwe, stelt Houben. Ook daarom zou herontwikkeling beter zijn dan doorgaan. Nog los van de geluidsbelasting, waar hoogleraar Duurzaam Transport en Toerisme Paul Peters en andere sprekers over uitweidden.

Droom

Lang niet alle Statenfracties waren aanwezig. Hans van Wageningen (D66) was er wel en hij had toch graag een prijskaartje of een meer uitgewerkt plan gezien. De vertoonde plaatjes waren weinig concreet: „Wij kunnen 3 juni niet op een droom stemmen.”

Lees ook: Wat de toekomst van Maastricht Aachen Airport ook wordt, er zullen altijd partijen teleurgesteld zijn

Francine Houben antwoordde dat bij Mecanoo ‘tekenen altijd meteen ook rekenen is’: „We weten wat sloop van de landingsbaan kost. Wij zouden die vol zonnepanelen leggen, wat meteen geld oplevert. Deze ideeën kunnen gemakkelijk worden becijferd. Maar het gaat hier vooral om een denkrichting. Hoe zie je de toekomst van Zuid-Limburg in de nieuwe tijd?”