Twaalf EU-landen krijgen minder of geen Russisch gas
De Duitse minister van Economische Zaken en Klimaat Robert Habeck. — © Getty Images
Twaalf EU-landen kampen met een haperende aanvoer van aardgas uit Rusland. Tien van hen hebben inmiddels een waarschuwing doen uitgaan, de eerste stap in het Europese gasnoodplan, zegt Eurocommissaris Frans Timmermans.
„Het gevaar van de complete verstoring van de gasvoorziening was nog nooit zo reëel”, zei Timmermans in het Europees Parlement. Onder de landen die minder gas krijgen zijn in ieder geval Nederland, Duitsland, Polen, Bulgarije, Denemarken en Finland. Nederland heeft een waarschuwing afgegeven.
Rusland leverde tot het vier maanden geleden Oekraïne binnenviel ongeveer 40 procent van het gas dat de EU importeert. De EU-landen zoeken sindsdien koortsachtig naar alternatieven en zetten zelfs kolencentrales weer extra aan.
„Dit is allemaal onderdeel van Ruslands strategie om onze eensgezindheid te ondergraven”, stelt Timmermans. Rusland zegt dat de getroffen landen niet in roebels willen betalen of voert technische problemen aan voor de verminderde aanvoer.
Alarmfase 2
De Duitse overheid heeft het alarmniveau in het kader van het noodgasplan verhoogd, nu de leveringen van gas door Rusland worden afgeknepen. Daarmee is de tweede fase van dat driedelige noodplan rond de gasvoorziening in het land ingegaan. Eerder werd al gemeld dat Duitsland de alarmfase zou opschroeven. „Gas is nu een schaars goed in Duitsland”, zei minister van Economische Zaken Robert Habeck, die de Duitsers opriep om hun gasverbruik te verminderen om energie te besparen voor de winter. „We bevinden ons in een economische confrontatie met Rusland”, verklaarde de minister in een reactie op de verminderde gastoevoer uit Rusland.
Rantsoenering
Het activeren van fase twee brengt Duitsland een stap dichter bij de derde en laatste fase waarin rantsoenering van gas in de grootste economie van Europa zou kunnen plaatsvinden. Onder de nieuwe alarmfase krijgen de energiebedrijven de mogelijkheid om hun gasprijzen te verhogen voor afnemers, zodat de vraag zal dalen. In de derde fase van het noodplan kan de overheid direct ingrijpen bij de verdeling van gas in het land.
Duitsland, dat voor meer dan een derde van zijn gas afhankelijk is van Rusland, ziet onder de nieuwe alarmfase hoge risico’s voor langdurige problemen met de gaslevering en zelfs mogelijke tekorten. Berlijn heeft al aangekondigd dat er meer kolencentrales gebruikt gaan worden om gas te vervangen.
Nederland
Ook in Nederland is er een crisisplan voor de gasvoorziening. Die bevindt zich nog in de eerste fase. Energieminister Rob Jetten heeft opgeroepen zo min mogelijk gas te gebruiken. Ook wil het kabinet steenkolencentrales tijdelijk harder laten draaien, zodat met het bespaarde gas de gasopslagen beter gevuld kunnen worden voor de winterperiode.
Lees ook: Nederland bereidt zich met spoed voor op gascrisis: grote zorgen over energienota