Groot internationaal offensief tegen drugshandel
Minister Dilan Yesilgöz tijdens het overleg in Colombia. — © Foto’s van Ministerie van Justitie en Veiligheid
Met een fel internationaal offensief moet het net zich sluiten rond drugscriminelen. Door geldstromen in kaart te brengen, experts uit te wisselen met andere landen, gezamenlijk jacht te maken op smokkelbendes en criminele kopstukken makkelijker uit te leveren moet Nederland niet langer meer een belangrijke spil zijn in de drugshandel.
Uitgerekend in de stad waar Pablo Escobar kon uitgroeien tot ’s werelds bekendste drugsbaron ter wereld, ontvouwt minister Dilan Yesilgöz (Justitie en Veiligheid) de plannen van het kabinet om te voorkomen dat Nederland te maken krijgt met Escobars. De bewindsvrouw is in Medellín om te leren van de Colombiaanse aanpak.
Vanuit de kabelbaan die in de miljoenenstad als openbaar vervoer dient, overziet ze de met golfplaten opgebouwde wijken, waar Escobar en leden van zijn machtige ‘cokekartel’ jaren de lakens uitdeelden. „Eigenlijk is het nog maar kort geleden dat hier veel mensen werden vermoord. De regie is nu teruggepakt, dat laat zien dat je terrein terug kunt winnen.” Regie die ook zij graag terug wil, nu in Nederland jaarlijks miljarden euro’s worden verdiend aan drugshandel. Volgens de VVD-bewindsvrouw moet Nederland niet denken dat meedogenloze drugscriminelen alleen binnen de eigen landsgrenzen keihard kunnen worden aangepakt. Juist ‘bronlanden’ zoals Colombia – waar een groot deel van de wereldwijd verhandelde cocaïne wordt geproduceerd – moeten een cruciale rol gaan spelen in de bestrijding.
Sleutelrol
Onderdeel van de samenwerking is dat Colombiaanse narco-agenten gaan controleren in de Rotterdamse haven, maar Nederland stuurt zelf ook experts naar landen die een sleutelrol spelen in de smokkel. Zo’n tien ‘verbindingsofficieren’ worden ingezet in Latijns-Amerika en het Caribisch gebied om drugstransporten al tegen te houden voordat ze Nederland op wat voor manier dan ook bereiken. „Colombianen zetten mensen in Rotterdam en Antwerpen, maar wij zetten straks ook mensen in Latijns-Amerika.”
Door het uitwisselen van informatie moeten netwerken worden opgerold. „Wij hebben heel veel expertise als het gaat om geldstromen volgen. Maar zij zien het als iemand twaalf keer per jaar op vakantie gaat naar Colombia, daar kunnen we samen veel slimmer mee omgaan. We moeten die informatie bij elkaar brengen.”
Volgens de Justitieminister is de strijd tegen drugssmokkel er één van de lange adem. „We hebben van deskundigen gehoord dat het voor criminelen niet meer loont om via Nederland te smokkelen als je meer dan twintig procent van de criminele handel onderschept.” Volgens Yesilgöz zou dat met dit offensief binnen vijf jaar haalbaar moeten zijn. „Ik vind in ieder geval dat we daarnaar moeten streven.”
Lees ook: Hoe nietsvermoedende burgers met een recreatiewoning aan alle kanten worden opgelicht
Tijdens een bezoek aan het zwaarbeveiligde hoofdkwartier van de Colombiaanse narcoticabrigade DIRAN wordt Yesilgöz gesterkt in haar plannen om de strijd tegen drugsbendes niet langer als nationale aangelegenheid te zien.
Net als andere experts die de minister tijdens haar werkbezoek spreekt, ziet DIRAN-kolonel José Roa gezamenlijk internationale drugsnetwerken oprollen als meest kansrijke optie om het niet af te leggen. „Dit is een gevecht van alle landen, want alleen lukt het niet.” De kolonel van de elitedienst kan het weten. In 2020 arresteerde DIRAN na een intensieve actie Saïd Razzouki, een van de hoofdverdachten in het liquidatieproces Marengo. Daarna werd hij aan Nederland uitgeleverd, waarmee de eerste stap in een succesvolle samenwerking werd gezet.
Dilan Yesilgöz verkent de straten van Medellín, waar Pablo Escobar zijn imperium kon opbouwen.
In zijn controlekamer vol reusachtige computerschermen laat Roa aan Yesilgöz zien dat smokkelbendes zich ook niet laten tegenhouden door landsgrenzen. „Daarom willen we netwerken samen identificeren. Wat drugsdealers het hardst raakt is om hun handel of geld af te pakken; om dat te doen moeten we onze krachten bundelen.”
Inmiddels zijn niet alleen met Colombia de krachten gebundeld. Ook met Suriname is afgelopen week een overeenkomst gesloten waarmee moet worden voorkomen dat de populaire smokkelroute van Paramaribo naar Nederland veelvuldig wordt gebruikt. Bovendien is met de Verenigde Arabische Emiraten een uitleveringsverdrag getekend, waardoor kopstukken daar niet langer ongestoord hun heil kunnen zoeken.
Zwakste schakel
Samenwerking wordt niet alleen ver van huis gezocht. Een Europese coalitie met België, Frankrijk, Spanje, Italië en Duitsland moet voorkomen dat wordt uitgeweken naar een haven iets verderop. „Drugscriminelen zullen altijd blijven zoeken naar de zwakste schakel”, zegt Yesilgöz. „Dus strijd zal er altijd blijven.”
Lees ook: Minister Yesilgöz van justitie wil de strijd aanbinden met drugsterreur: ‘Politiek te naïef geweest’