Kabinet omarmt aanbevelingen Remkes

Stikstofbemiddelaar Johan Remkes. © ANP

Het kabinet stelt de aanbevelingen van Johan Remkes voor de aanpak van de stikstofcrisis te omarmen. Zo zal de regering onder meer een regeling treffen met piekbelasters, binnen en buiten de agrarische sector, om binnen korte tijd de stikstofuitstoot op natuurgebieden fors te verkleinen.

Peter Winterman en Edwin Timmer

Dat heeft het kabinet vrijdag beslist tijdens de ministerraad. Ook wil het kabinet aan de slag met de aanbeveling om te komen tot een landbouwakkoord. Dat moet boeren en tuinders uitzicht geven op een stabiele toekomst. In november moeten daarvoor de hoofdlijnen klaar liggen, waarna begin 2023 het landbouwakkoord moet kunnen worden gesloten.

„Ik wil dat boeren zich weer gewaardeerd voelen”, zegt landbouwminister Piet Adema. „Als overheid hebben we veel werk te doen om het vertrouwen te herstellen. Boeren zorgen voor een vitaal platteland en dragen naast de voedselvoorziening ook zorg voor de natuur. Ik wil samen met hen aan de slag voor een duurzame toekomst voor de landbouw.”

‘Ambitieus’

Het wegnemen van de emissies door 500 tot 600 piekbelasters zou volgens Remkes al binnen een jaar moeten gebeuren. Het kabinet noemt die tijdspanne ‘ambitieus’. Wel is ze ervan overtuigd dat Nederland zo snel mogelijk weer van het slot af moet, zodat vergunningen voor woningbouw en bedrijvigheid op gang kunnen komen.

Het is echter de vraag of het ooit zal komen tot gedwongen onteigening van piekbelasters, die overigens nog aangewezen moeten worden. Minister Christianne van der Wal (Stikstof) stelt dat het kabinet daar ‘juridische vraagtekens bij heeft’. ,,De vraag is of dat juridisch wel kan. Bovendien: vrijwilligheid werkt ook veel sneller”, aldus de VVD-bewindsvrouw.

Net zoals Remkes voorstelde, krijgen piekbelasters eerst de kans om hun bedrijfsvoering aan te passen of te verplaatsen. Pas daarna denkt het kabinet aan vrijwillige opkoop. De vrijgekomen stikstofruimte is bedoeld voor natuurherstel, nieuwe vergunningen en legalisering van de zogenaamde PAS-melders.

Met spoed bekijkt Van der Wal de komende weken hoe piekbelasters geselecteerd gaan worden. Aan de ene kant zijn het bedrijven die dicht op Natura2000-gebieden liggen en een flinke uitstoot hebben. Maar het is ook belangrijk dat ze in gebieden liggen waar de PAS-melders gelegaliseerd moeten worden. Op de vraag of grote industriële ondernemingen kunnen worden aangewezen, stelt ze: ,,Ook de industrie moet bijdragen.”

De deadline voor het halen van de stikstofdoelen laat het kabinet met 2030 overeind. Maar net als Remkes stelde, komen er ijkmomenten in 2025 en 2028.

Lees ook: LLTB: ‘Wantrouwen richting kabinet komt heel duidelijk naar voren’

„We willen de constructieve gesprekken die de afgelopen zomer zijn gevoerd gebruiken en voortzetten”, zegt minister Van der Wal. „We zoeken meer dan voorheen de samenwerking actief op om tegenstellingen te overbruggen en te verenigen. Vertrouwen herstellen kost tijd, dat realiseren wij ons. Dit advies is dé kans om een nieuwe start te maken op weg naar de goede balans tussen economie en natuur. Want boeren, en zeker ook jonge boeren, hebben een toekomst in Nederland.”