Van nul tot nu Beek: Schoolstrijd in Genhout
De Hubertusschool in Genhout in 1932. — © Heemkundevereniging Beek
In 1801 nam de Nederlandse regering de eerste Schoolwet aan. In Beek was toen nog geen schoolgebouw en voorlopig werd lesgegeven in een door de gemeente gehuurd lokaal. In 1822 werd de eerste openbare school in Beek geopend. Het schoolgebouw lag achter het huidige pand Brugstraat 4.
In 1864, startten ouders van lagere schoolleerlingen in Genhout een actie voor de stichting van een openbare school in Genhout, want 70 leerlingen moesten dagelijks naar de school in de Brugstraat in Beek lopen. De verbindingen waren toen nog niet zo goed als nu.
Tweede school
De gemeenteraad van Beek wees het verzoek van de bewoners af, maar de provincie reageerde positief en de gemeente kreeg de opdracht om een tweede openbare school te stichten. De gemeente ging echter in beroep tegen het besluit van de provincie. Het werd een lange procedure, want het beroep werd in 1873 behandeld in Den Haag. De Koninklijke beslissing eindigde met: ‘Dat blijkens mededeling van den schoolopziener in het 2de district, dd. 29 augustus 1865, het getal schoolgaande kinderen te Groot- en Klein-Genhout 70 bedraagt, en dit aantal niet zoo belangrijk is, dat daardoor oprigting eener nieuwe school noodzakelijk zou worden.’
Weer afgewezen
In 1917 volgde weer een actie voor onderwijs in de kern Genhout. Behalve de inwoners van Groot- en Klein-Genhout ondersteunden ook de inwoners van Kelmond en Oensel (toen nog onderdeel van de gemeente Beek) de actie (in totaal 120 leerlingen). Het verzoek werd echter weer door de gemeenteraad afgewezen.
Wet op het Lager Onderwijs
In 1920 werd de nieuwe wet op het Lager Onderwijs van kracht. Hierin was geregeld dat het bijzonder lager onderwijs financieel gelijkgesteld werd met het openbaar lager onderwijs. In Genhout werd in datzelfde jaar ‘De Roomsch Katholieke Schoolvereniging: H. Maria, zetel der Wijsheid’ opgericht en een verzoek bij de gemeente ingediend voor het stichten van een school. Ondanks dat er 110 leerlingen waren werd het verzoek weer afgewezen. Het schoolbestuur bleef actie voeren voor onderwijs in Genhout, maar het bisdom stelde dat er eerst een parochie moest zijn en dan pas een school. Na de benoeming van een bouwpastoor werd op 1 september 1932 in Genhout de Hubertusschool geopend.
Sluiting
In het begin van het nieuwe millennium startte de discussie over de sluiting van de basisscholen in de kleine kernen in deze regio. Tegen de verwachting in werd in 2004 te Genhout toch nog een nieuwe school gerealiseerd, maar in 2012 maakte de Stichting Kindante (bestuur Hubertusschool) bekend de school te willen sluiten.
De ouders van de basisschoolleerlingen in Genhout kwamen direct in het verweer. Er werden verschillende mogelijkheden bekeken en in februari 2014 kwam er een verrassend voorstel: de openbare basisschool De Kring in de Stegen en de Hubertusschool gingen fuseren en Genhout werd de vestigingsplaats van het openbaar onderwijs in de gemeente Beek.