Commentaar: Over Kaag: dehumaniseren is een sluipend gif in onze samenleving
In de op alle fronten verwerpelijke fakkel-affaire is het vooral goed opletten wie zich niet of nauwelijks uitspreekt tegen dit gedrag. De ophef rond mensen die afgelopen weekend met fakkels voor de neus van politicus Sigrid Kaag (D66) stonden is terecht breed, maar laten we niet vergeten dat er ook mensen zijn die dit gedrag acceptabel vinden en zelfs goedkeuren.
Lees ook:Geen demonstranten, maar intimidanten
PVV-leider Geert Wilders neemt Kaag al jarenlang op de korrel. Op zich is er weinig mis met fel bekritiseren van politieke tegenstanders, maar Wilders maakt gebruik van een uiterst gevaarlijk wapen: dat van dehumaniseren. Door Kaag structureel een heks te noemen probeert Wilders een ontmenselijkt beeld van haar te scheppen.
Dehumaniseren biedt de mogelijkheid om levende wezens als dingen te beschouwen, waardoor het makkelijker wordt ze meedogenloos hard aan te vallen. Kaag is dan geen politicus meer, of moeder of vrouw, maar een boosaardige heks. Gezien de haat op sociale media maar ook op straat in Twente dit weekend, slaagt Wilders in zijn aanpak.
Een ander voorbeeld van dehumaniseren is de zogenaamde ‘tsunami van asielzoekers’ die ons land zou ‘overspoelen’. Uit dit soort formuleringen is vakkundig alle menselijkheid gesloopt en wordt het makkelijker om je tegen de komst van asielzoekers te keren. Hetzelfde geldt voor dieren. Door te spreken van preventief ruimen, een term die geen associatie oproept met levende wezens, wordt het eenvoudiger om je over de harde werkelijkheid heen te zetten dat er duizenden dieren gedood worden. Vergast meestal.
Lees ook:Kaagmens werkt bij velen als rode lap op een stier
Maar ook in de economie komt dehumaniseren veelvuldig voor. Het is voor een manager of directeur makkelijker om drie fte’s de deur te wijzen in een ‘reorganisatie’ of ‘herstructurering’ dan om Karel aan de keukentafel in het bijzijn van zijn gezin uit te moeten leggen dat hij zijn baan kwijt is.
Dehumaniseren is een sluipend gif in onze samenleving. Het laat fatsoensgrenzen vervagen waardoor uitsluiten, bedreigingen en racisme kunnen normaliseren. Als alle empathie verloren gaat is het blijkbaar voor sommigen logisch om met brandende fakkels op een politicus af te stappen.