Advies: meer belastingen om klimaatdoelen te halen

Dat schrijven ze in een advies aan het kabinet, dat naar manieren zoekt om de klimaatdoelen - 60 procent CO2-reductie in 2030 – te halen. Naast het klimaatfonds met 35 miljard euro voor subsidies wil het kabinet dit voorjaar ook de knoop doorhakken over andere manieren om die doelen te halen: namelijk via hogere belastingen. Om de mogelijkheden te onderzoeken heeft het kabinet vorig jaar een werkgroep ingesteld van ambtenaren van verschillende ministeries, onder leiding van AFM-voorzitter Laura van Geest.

Ruim 1 miljard

Zij komt nu onder meer met belastingen op vlees en zuivel, die gezamenlijk ruim 1 miljard euro moeten opleveren. Het is een gevoelig onderwerp sinds de alweer vertrokken landbouwminister Henk Staghouwer vorig jaar opperde zo’n vleestaks te onderzoeken. Hij werd teruggefloten door de Tweede Kamer.

Sowieso is de verwachting dat in de coalitie de komende tijd nog een stevig robbertje gevochten gaat worden over de extra klimaatmaatregelen. De plannen die nu voorliggen zullen linkse partijen als PvdA en GroenLinks juist als muziek in de oren klinken. Attje Kuiken (PvdA) en Jesse Klaver (GroenLinks) opperden zondagavond soortgelijke belastingen in hun debat met VVD’ers Mark Rutte en Edith Schippers.

Vlieg- en vleestaks

Een andere optie die de ambtenaren noemen is het verder aanslaan van vliegtuigpassagiers. De ambtenaren denken aan een extra vliegtaks voor mensen die lange afstanden vliegen. Ook automobilisten worden op de korrel genomen. In het onderzoek worden een verlaging van de kilometervergoeding en een verhoging van de wegenbelasting geopperd. Op de lijst maatregelen staat eveneens een verbod op zakelijke auto’s op fossiele brandstoffen vanaf 2025 en een uitbreiding van de heffing op vrachtwagens.

Al met al zijn er volgens de ambtenaren 3,5 miljard euro aan belastingverhogingen nodig om aan de klimaatdoelen te voldoen. Die plannen komen wel met de nodige waarschuwingen. „De normerende en beprijzende maatregelen uit het centrale pakket verhogen de kosten voor burgers, bedrijven en maatschappelijke organisatie, wat een zorgvuldige politieke afweging vereist”, staat in het rapport.

Zo zou een (hogere) taks op vliegen en vlees een ’relatief groot effect hebben op mensen met een lager inkomen’: „Het is daarom belangrijk om in de vormgeving van deze maatregelen ook rekening te houden met verdelingsvraagstukken.” De nadruk moet komen te liggen op ’uitvoerbaarheid en rechtvaardigheid’, het klimaatbeleid mag ’niet verworden tot een simpele tonnenjacht’ (van CO2).Maar volgens de ambtenaren is er ook urgentie geboden bij het klimaatbeleid. „De tijd van laaghangend fruit is voorbij en de klimaatdoelen komen snel dichterbij.”