KBO-voorzitter over eenzaamheid: met je pensioen eindigt niet je verantwoordelijkheid
Regiovoorzitter Guus van Egdom van de Ouderenbond KBO in de Westelijke Mijnstreek. — © Annemiek Mommers
In de serie Echo’s uit de Kloof spreekt ‘De Limburger’ met mensen die het gevoel hebben dat het wringt in de samenleving. Die onzeker zijn over hun bestaan of over dat van anderen. Vandaag: Guus van Egdom (72) uit Puth. Hij is regiovoorzitter bij ouderenbond KBO in de Westelijke Mijnstreek en roept ouderen op om zich te blijven inzetten om eenzaamheid de baas te blijven.
„‘Ga gerust je gang: knal lekker met je elektrische fiets door het Heuvelland als je straks gepensioneerd bent. Maar houd er rekening mee dat de kloof naar de rest van de samenleving groter wordt als jij besluit om met de rug naar de samenleving te gaan staan.’ Ik waarschuw ouderen er zo vaak voor. Het is de preek die ik altijd houd om mensen te waarschuwen voor eenzaamheid. Het zit niet bij ze tussen de oren. Je doet er slimmer aan je pensioen niet te zien als het einde van je verantwoordelijkheid. Het fijne van pensioen is dat je de keuze hebt wat je wil gaan doen. Maar ga iets doen! En zorg eens wat meer voor elkaar.”
Luister ook naar de podcast.
„Eén op de drie Limburgse ouderen kent eenzaamheidsgevoelens. 10 procent kampt met problematische eenzaamheid, ze zijn sociaal geïsoleerd. Je ziet het niet aan mensen. Ze lopen niet anders over straat. Je moet ze uiteindelijk opzoeken. Of probeer signalen te krijgen van de thuiszorg, de praktijkondersteuner of de fysiotherapeut. Daar gaan veel mensen naar toe terwijl ze helemaal niets aan hun botten hebben, maar eigenlijk alleen maar verlegen zitten om een praatje.”
Koor
„Laatst sprak ik een man die negentig is geworden en zijn rijbewijs is kwijtgeraakt. Zijn wereld is nu zo klein. Veel senioren zitten maar te wachten totdat de dag voorbij is. Neem dat voorbeeld van een vrouw die haar hele leven voor haar man had gezorgd. De man overlijdt. Ze blijft alleen achter. Ze weet niks, ze kent geen mens, maar ze besluit wel naar het koor te gaan. Daar heeft ze wel contacten. Maar die contacten bepalen ook niet alles. Want als ze thuiskomt, kan ze het met niemand delen.”
Geraniums
„Gemeenten zijn eigenlijk te bestuurlijk ingericht om iets te kunnen doen tegen eenzaamheid, blijkt uit een onderzoek dat we hebben gedaan. Maar er zijn wel enorm veel burgerinitiatieven om mensen toch iets aan hun sociaal isolement te laten doen. De meeste zijn echter erop gericht om mensen achter de geraniums vandaan te halen, terwijl de meeste mensen met eenzaamheidsproblematiek daar nou juist niet mee geholpen zijn. Ik ken een vrouw van tegen de negentig. Die is in jonger jaren misbruikt. Daar heeft ze vijftig jaar mee rondgelopen. Ook dat is eenzaamheid: je niet kunnen uiten, nergens je verhaal kwijt kunnen.”
„Het gebrek aan perspectief is het probleem, niet de eenzaamheid an sich. Eenzaamheid hoeft niet desastreus te zijn. Maar als je denkt ‘ik heb al mijn boterhammen al op, wie zit er op mij te wachten en wat is de zin van alles’, dan kom je ook niet meer in actie. Als je dus besluit om te gaan staan in de hoeken waar de klappen vallen, dan krijg je ze ook.”
Toedeloe
„Je kunt zeggen ‘ik heb nu lekker mijn pensioen, toedeloe allemaal, ik ga genieten’, maar daar begint dus de kloof met de rest van de samenleving. Als je je als senior terugtrekt van alles wat er nog in de samenleving moet gebeuren, dan wordt die kloof door jou groter.”